Het is een van de meest bijzondere natuurmomenten van het jaar; de vogeltrek is in volle gang. Dat betekent dat miljoenen vogels ‘on the move’ zijn. Voor wie denkt dat de vogeltrek alleen in natuur- of buitengebieden plaatsvindt, heeft het mis. Ook in en rondom Rotterdam is van alles gaande.
Naar warmere oorden
Wanneer het kouder wordt, trekken vogels die van warmte houden naar het zuiden. Boswachter Natascha Hokke van Natuurmonumenten werkt in de polders rondom Rotterdam, zij vertelt: “Eerder dit jaar zagen we al de grutto en de boerenzwaluw vertrekken naar het zonnige zuiden. Ganzen en eenden komen juist uit Arctische gebieden naar ons land om de snijdende kou van het hoge noorden te ontlopen.”Nederland ligt voor een groot deel op de migratieroute en daarom kunnen bijzondere soorten ook tijdelijk neerstrijken in ons land. Andere vogelsoorten schuiven als het ware op. Wist je bijvoorbeeld dat de roodborstjes die je nu in je tuin ziet uit het noorden komen? Een deel van ‘onze’ roodborstjes zijn zuidelijker getrokken.
Ingebouwd kompas
Wat de vogeltrek zo bijzonder maakt is de manier hoe vogels hun weg vinden. Vogels hebben een ingebouwd kompas waarvan nog niet duidelijk is hoe deze precies werkt. De jongere generatie vertrouwt volledig op dit kompas bij hun eerste trek. Oudere vogels gebruiken bijvoorbeeld ook de kustlijn, rivieren en meren als navigatie naast dit kompas. Wanneer de vogels precies vertrekken, hangt af van hoe gunstig de omstandigheden zijn. Als er opklaringen zijn en er een lekker rugwindje staat, besluiten veel vogelsoorten dat het tijd is om de hort op te gaan. Sommige vogels rusten tijdens hun trek uit – in bijvoorbeeld Nederland – maar andere soorten kunnen in een keer wel duizenden kilometers vliegen zonder te landen!
Herfst op Buitenplaats De Tempel
In de maand oktober vliegen ’s avonds duizenden koperwieken over, te herkennen aan hun scherpe geluid. “En ja, ze vliegen gewoon over het centrum van Rotterdam! Dat maakt ze helemaal niets uit”, vertelt boswachter Natascha. Deze wintergasten rusten o.a. uit in de bomen van Buitenplaats De Tempel. Met hun koperrode zijflanken passen ze prachtig in het herfstdecor van dit bijzondere gebied in Rotterdam-Overschie. “Ik zou zeggen: kom gerust een herfstwandeling maken op De Tempel. De bladeren kleuren rood-oranje, paddenstoelen schieten uit de grond en kastanjes vallen uit de bomen. Sprookjesachtiger dan dit wordt het niet!”
Zelf de vogeltrek beleven?
Komende tijd kunnen we nog steeds veel moois zien. In de stad hoor je Scandinavische roodborsten zingen om hun territorium af te bakenen, koolmezen zijn driftig op zoek naar een winterslaapplek en de gaaien zijn eikels aan het verzamelen en verstoppen. Wintergasten zoals kolgans en smient arriveren in de polders en op de open plassen, zoals in Polder Schieveen of op de Ackerdijkse Plassen. Wandel bijvoorbeeld om de Ackerdijkse Plassen heen om een groot deel van de vogeltrek te kunnen te zien en hoor de smienten fluiten! Of boek een excursie met een van de vrijwillige boswachters op het Rotterdams platteland en leer alles over deze wintergasten. Kijk op www.nm.nl/rotterdamsplatteland voor meer informatie.
